Çocuklarla İletişim

Doğru iletişim kurma hayatın her alanında en fazla ihtiyaç duyduğumuz şeylerden biridir; ancak hayattaki en büyük sorumluluğumuzun çocuklarımızı iyi nitelikli bireyler olarak yetiştirmek olduğu düşünülürse, çocuklarımızla doğru iletişim kurmanın önemi daha iyi anlaşılabilir.

Çocukların becerileri gibi düşünme ve iletişim kurma kapasiteleri de yetişkinlerden oldukça farklıdır. Bu yüzden kendi iletişim yollarımızı çocuklarımızın kapasitesine göre düzenlememiz önemlidir.

Disiplinli olmak doğru iletişimin en temel taşıdır. Disiplinin anlamı sanıldığı gibi çocuğa ceza uygulamak, sert davranmak demek değildir. Aksine disiplin, çocuğa sevgi ile davranıp iyi davranışları anlamasını sağlamaktır. Ardından bu iyi davranışları kendi kontrol edebilmesi için kullanılan en iyi iletişim yöntemidir.

Çocuğunuza istenmeyen bir davranışta bulunduğu zaman onunla etkili tarzda iletişim kurmalısınız.

YAPMAMANIZ GEREKENLER!
-Boşa Tehditler Etmek: “Oyuncaklarını toplamazsan onları bahçeye atacağım!” Bu tarz yapmayacağınız tehdit cümlelerini birçok kere duyan çocuk sonuçta hiçbir şey olmayacağını bildiği için davranışını düzeltmez.
-Anlamsız Sorular Sormak: “Derslerini yapmaya başlaman için daha kaç kere seni uyaracağım?” Çocuklar yaklaşık 12-13 yaşlarına kadar imalı konuşmaların altındakileri anlayamazlar. Bu tarz cümleler i anlasalar bile bunlar çocuğunuzu sadece sinirlendirir. İlişkinizi yıpratır.
-Soru Sormaktan Kaçının: “Hadi artık uyumak ister misin?” Bu soru ona istemiyorsa uyumama gibi bir seçeneği olduğunu anlatır.
-Yalvarmak: “Lütfen artık yatağına gider misin? Çok yorgunum ve uyumak istiyorum artık” Çocuklar disiplin kurallarına zaten sizinle güç savaşına girdiği için uymak istemezler. Eğer onlara yalvarırsanız ipleri ellerine geçirdiklerinden emin olurlar. Unutmayın ki çocukların empati duyguları ergenliğe kadar tam gelişmemiştir.
-Küçümsemek ve Aşağılamak: “Bugün öğretmeninden yine aptal gibi ceza almışsın. Ne kadar beceriksizsin bir saat bile ders dinleyemiyor musun?” Bu tarz iletişim tarzı çocuklara aynı şeyi öğretir. Sorunlarla öfke ile karşılık vermeyi…
-Kontrolden Çıkmak ve Fiziksel Ceza Uygulamak: Çocuğa bağırmak, yumruklarını sıkmak, masaya hızlıca vurmak, çocuğu tutup sarsmak, tokat atmak, odaya kilitlemek… gibi davranışlar çocukları sindirir ve yetişkin varken kurallara cezadan kaçmak için uymayı öğretir. Kontrol eden olmayınca da çocuk inadına bu davranışları yapar. Kendisinden küçük olanlara bunları uygular, güçlü olanın böyle davrandığını öğrenmiştir.

NE YAPMALISINIZ?
-İstediğiniz şeyi NET ifadeler ile anlatın, çocuğunuzun yaşına göre cümleler kurun. Çocuğunuza neyi yapmaması gerektiğini ya da neyi yapmasını istediğinizi net ve duru bir ses tonu ile iletiniz.
-Çocuğunuzla konuşurken göz göze gelin, gerekirse dizinizin üstünde durun. O da konuşurken size bakmasını isteyin. Onu hafifçe omzundan tutabilirsiniz. Ona dokunmanız hem duygusal olarak onu etkiler, hem de gücün siz de olduğunu hissettirir.
-Ona duygularını anladığınızı söyleyin; ancak geri adım atmayacağınızı hissettirin.
“Televizyon izlemeyi sevdiğini biliyorum, kapatacağın için de üzülüyorsun; ancak yemek saatinde tüm ailenin yemek masasından olması gerekiyor. Bu evimizin kuralıdır. Şimdi televizyonu kapatıp yanıma gel, salatayı masaya götürerek bana yardım et.”
“Ablanın odasındaki eşyalar değişik olduğu için onlarla oynamayı sevdiğini biliyorum; ancak buraya izin almadan girmen yasak. Bu yüzden kendi oyuncaklarına bakalım, ablan gelince izin isteyebilirsin.”
-Çocuğunuz sizinle tartışıyorsa, öfkelenip karşılık vermeyin. Bozuk Plak Tekniğini kullanın! Sakin bir şekilde, çocuğunuzun söylediği her itiraza karşı kendi isteğinizi yineleyin.
“Anne- Yemek zamanı geldi, televizyonu kapatıp yanıma gel.
Çocuk- Daha acıkmadım yemeyeceğim.
Anne-Yemek saatinde tüm ailenin sofrada olması kuralımız, televizyonu kapatıp yanıma gel.
Çocuk- Ama en sevdiğim diziyi izliyorum, sonra yerim.
Anne-Diziyi sevdiğini biliyorum; ancak yemeklerimiz sadece yemek saatinde yeniyor, o yüzden televizyonu kapatıp buraya gelmelisin.
Çocuk-Bu seferlik izleyeyim, yarın söz geleceğim.
Anne- Yemek kuralımız bir kere için bile bozulacak bir kural değil, hemen kapatıp buraya gel.”
Bozuk Plak cümlelerini 3 kere kullanın çocuğunuz hala devam ediyorsa, ona istediğinizi yapmadığı zaman vazgeçemeyeceği bir şeyi yitireceğini söyleyin.
“Sana bir seçenek sunuyorum, ya televizyonu kapatıp yemek kuralımıza uyarsın ya da 1 hafta boyunca örümcek adamlı çantanla okula gidemezsin. Karar senin.”